- Integreer klimaatadaptatie in ruimtelijke ontwikkeling
- Regelgeving en beleidsinstrumenten voor een toekomstbestendige leefomgeving
- Klimaatlabels, strategieeën en ontwerpprincipes
- Van theorie naar praktijk
InhoudInleiding Extreem weer zoals hittegolven, wateroverlast en droogte wordt steeds vaker voelbaar in onze steden en landschappen. De druk op de leefomgeving neemt toe door klimaatverandering én verstedelijking, waardoor verdichting en verharding de gevolgen van weersextremen versterken. Hoe kun je ruimtelijke plannen zo inrichten dat ze niet alleen voldoen aan de huidige eisen, maar ook flexibel en weerbaar zijn tegen toekomstige klimaatuitdagingen?
Alle betrokken deskundigen beseffen dat een goede afstemming tussen enerzijds water, droogte en hitte en anderzijds ruimte essentieel is voor de leefbaarheid en vitaliteit van gebieden nu en in de toekomst. Het effect van voortgaande verstedelijking, met als gevolg verdichting en verharding, op de leefbaarheid en vitaliteit van steden en dorpen is minstens zo sterk als de invloed van veranderingen in het klimaat. Denk daarbij aan piekbuien, maar ook langere perioden van droogte en andere veranderingen. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, is een integrale en toekomstgerichte aanpak nodig die ruimtelijke ordening en klimaatadaptatie combineert.
Inhoud en resultaatIn deze tweedaagse cursus Klimaatbestendige ruimtelijke inrichting leer je hoe je de bestaande stad en gebiedsontwikkelingen klimaatadaptief kan inrichten. Je verdiept je in vragen zoals: hoe klimaatbestendig moet een ontwikkeling worden, hoe kan je dat bereiken en hoeveel gaat dat kosten? Welke klimaatonderzoeken kan je zelf uitvoeren, hoe ken je een klimaatlabel toe aan een omgeving en hoe kom je tot de juiste klimaatbouwstenen voor de openbare ruimte? Je past de geleerde theorie telkens toe op casuslocaties, zodat je er ook zelf praktisch mee aan de slag kunt gaan.
In deze cursus leer je hoe je vanaf het prille begin tot aan de realisatie van een ruimtelijk plan kunt zorgen dat op een kansgerichte wijze met klimaataspecten wordt omgegaan. Ook kijken we naar de toepassing van het klimaatkookboek, waarin stap voor stap wordt uiteengezet hoe je van analyse tot de juiste klimaatingrepen komt.
De volgende vragen komen verder aan bod: Bij wat voor een inrichtings- en ontwikkelingsvraagstukken komen welke klimaatthema’s aan de orde? Hoe breng je vakkennis in of hoe ga je om met specialistische kennis in een complex en dynamisch proces dat ruimtelijke ontwikkeling heet?
DoelgroepDe cursus is bedoeld voor (beleids)medewerkers ruimte, water, groen en gezondheid van gemeenten, waterschappen en provincies. Daarnaast is de cursus geschikt voor ontwerpers die klimaatadaptatie goed in hun ontwerpen willen verwerken. Verder voor medewerkers van adviesbureaus en andere organisaties belast met ruimtelijk ontwerp, inrichting en klimaat.
ProgrammaDag 1: Klimaatadaptatie in de stad Cees-Anton van del Dool, Nelen & Schuurmans
Inleiding, kennismaking en invetarisatie vragen en verwachtingen- Specifieke vragen bij de deelnemers?
Ruimtelijke ontwikkeling en klimaatadaptatie- Wat is de invloed van wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen op de stad?
- Hoe klimaatbestendig wil je het hebben? Ambities en eisen
- Wie gaat wat doen? Rollen van verantwoordelijkheden
Workshop 1: Opstellen klimaatlabels SteenbergenOp basis van een concrete gebiedsopgave in een buurt in bestaand bebouwd gebied voeren deelnemers een gebiedsverkenning en actoranalyse uit. De analyseresultaten worden vertaald naar sterkten en zwakten van het gebied. Kansen en bedreigingen voor het gebied worden in beeld gebracht. Wateropgaven en stadshitte in relatie tot leefbaarheid staan centraal in de analyses. (Ruimtelijke analyse, interpreteren achtergrondinfo, Opstellen klimaatlabels, bepalen ambitie)
Aan de slag in de praktijk- Hoe zorgen we ervoor dat klimaatadaptatie meegenomen wordt? Beleidsinstrumenten en juridische verankering
- Wat kan je in de praktijk doen? Praktijkvoorbeelden en werking van veelgekozen maatregelen
- Wat kosten klimaatadaptieve maatregelen?
- Wat ga je eerst doen? Prioritering
Workshop 2: Uitwerking klimaatstrategie SteenbergenOp basis van de klimaatlabels stellen we een strategie op. Welke instrumenten zetten we in, wat voor maatregelen kiezen we en hoe worden deze gefinancierd?
Dag 2: Klimaatbestendig ontwerpen Dirk Verhagen, Urban Synergy
Inleiding, kennismaking en invetarisatie vragen en verwachtingenPraktijkvoorbeelden- Waar loop je als ontwerper tegenaan als het gaat om een klimaatbestendige inrichting?
- Wat betekent dit voor de samenwerking tussen klimaatdeskundigen en ruimtelijke ontwerpers?
- Presentatie van praktijkvoorbeelden
- Hoe richt je je participatietraject in, inclusief lokale stakeholders op laagdrempelige manier inspireren voor klimaatbestendig inrichten van eigen leefomgeving?
Ontwerpen aan de hand van het klimaatkookboek- Hoe kan je aan de hand van het klimaatkookboek een quickscan uitvoeren naar hitte, droogte, wateroverlast en ecologie? Hoe interpreteer je deze informatie en hoe stel je een klimaatlabel en ambitie voor een deelgebied op?
- Hoe kom je uit bij de juiste klimaatlabels
Workshop 3: vervolg workshop 1 Dirk en Cees-Anton
Hoe kom je van een quickscan voor een gebied, opstellen van een klimaatlabel tot de juiste klimaatbouwstenen? Welke meekoppelkansen zijn er? Aan de slag met casuslocatie.
Presentatie uitwerking casus Dirk en Cees-Anton
- Presentatie en feedback op analyses en ontwerpvoorstellen
Evaluatie en afsluiting van de dagen
Materiaal- Digitale hand-outs en eventueel aanvullend digitaal materiaal
- Toegang tot de gehele digitale kennisbank PONT | Klimaat tot een maand na de cursus
Hiermee krijg je toegang tot het dossier met alle relevante achtergrondinformatie rondom de cursus. Zo kun je voor, tijdens en na de cursus continu leren over dit onderwerp.
Verder krijg je met PONT | Klimaat gratis toegang tot dossiers, digitale boeken van Berghauser Pont Publishing, waaronder commentaar en naslag, en het gehele jurisprudentie archief.